آزمون جی مت یکی از معتبرترین آزمونهای ورودی برای تحصیل در رشته‌های مدیریت است. اگر در چند سال گذشته در جستجوی فراهم آوردن مدارک لازم برای ویزای تحصیلی یا صرفاً به دنبال جمع آوری اطلاعات برای اپلای بوده‌اید، احتمالاً نام آزمون GMAT به چشمتان خورده باشد.

آزمون GMAT

آزمون جی‌ مت GMAT را می‌توان به عنوان یک کنکور سرنوشت‌ساز برای متقاضیان ورود به سطوح بالاتر مدیریت در نظر گرفت. یک آزمون تستی سه ساعت و نیمه که قرار است مهارت‌های زبانی، تحلیلی و محاسباتی فرد را ارزیابی کند و پتانسیل موفقیت او را در وادی مدیریت اندازه بگیرد. سوالات GMAT طوری طراحی شده‌اند که دقیقاً روی مهارت‌های کلیدی مدیریتی و توانایی‌های مورد نظر بیزنس اسکول‌ها تمرکز دارند. بد نیست به تعدادی از مهترین این مهارت‌ها اشاره کنیم:

فرمت برگزاری آزمون جی مت :

آزمون GMAT‌ پشت کامپیوتر برگزار می‌شود یعنی در گروه آزمون‌های Computer Adaptive Test یا به اصطلاح CAT قرار می‌گیرد. مواردی که در بالا اشاره کردیم بخش‌های چهارگانهٔ آزمون GMAT هستند و شرکت کننده می‌تواند به اختیار خودش ترتیب پاسخ به بخش‌ها را انتخاب کند و مثلا با قسمتی که در آن قوی‌تراست شروع کرده یا آن را برای آخر کار بگذارد. در این آزمون تستی یکی از ترتیب‌های زیر برای شرکت‌کننده‌ قابل انتخاب است (از چپ به راست):

هدف بخش نگارش تحلیلی، ارزیابی قدرت تفکر انتقادی و مهارت ارتباطی فرد در قالب کلمات است. اینکه دانشجو تا چه می‌تواند در با نوشتن متن تحلیلی برداشت خود را توضیح دهد و قضیه را حل و فصل کند. در بخش تحلیل یکپارچه قدرت فرد در تفسیر و نتیجه‌گیری از نمودارها و چارت‌ها و داده‌های بصری و جمع‌بندی منابع مختلف سنجیده می‌شود.

بخش ارزیابی عددی روی سنجش مهارت‌های ریاضیاتی و محاسباتی فرد تمرکز دارد و قسمت سنجش تحلیل کلامی، توانایی دانشجو را در انجام یک گفتگوی تحلیلی محک می‌زند.

Analytical Writing Assessment :

در بخش ارزیابی نوشتار تحلیلی یا essay یا به طور مخفف AWA نیم ساعت فرصت دارید تا مهارتتان را در نوشتن یک متن تحلیلی به نمایش بگذارید و از ۰ تا ۶ امتیاز بگیرید (با بارِم‌بندی نیم‌ نمره‌ای). دقت کنید که این بخش تشریحی بوده و در نمرهٔ نهایی آزمون GMAT که در مقیاس ۲۰۰ تا ۸۰۰ است لحاظ نمی‌شود و بررسی و نمره‌دهی به آن توسط یک شخص کارشناس و یک الگوریتم کامپیوتری انجام می‌گیرد.

نمره کارشناس و کامپیوتر با هم مقایسه شده و میانگین آنها امتیاز فرد را در بخش AWA تعیین می‌کنند. اگر نمرهٔ‌ کارشناس و کامپیوتر اختلاف فاحشی داشته باشد، متن شما توسط یک فرد دیگر هم بررسی و امتیازدهی خواهد شد. 

روال کار هم به این صورت است که یک متن تحلیلی در برابر فرد قرار می‌گیرد و از او خواسته می‌شود به نقد و بررسی آن بپردازد. مثلا کیفیت تحلیل‌هات و استدلالات به کار رفته را بسنجد و اعتبار دیدگاه نویسنده و شواهدی که در تحلیلش به کار برده را ارزیابی کند. شرکت‌کننده نقدش را می‌نویسد و فرد ارزیاب (و کامپیوتر) کیفیت آن را می‌سنجند.

اینکه دانشجو چطور قسمت‌های مختلف متن را دسته‌بندی کرده و محک می‌زند و چطور منطق و نظراتش را در قالب جملاتی واضح بیان می‌کند و از نکته‌ای به نکتهٔ دیگر حرکت می‌کند و به یک جمع‌بندی مناسب می‌رسد، مواردی هستند که در ارزیابی مهم بوده و نمرهٔ فرد را تعیین می‌کنند. 

Integrated Reasoning :

بخش تحلیل یکپارچه یا IR از دوازده سوال چند بخشی تشکیل شده و ۳۰ دقیقه زمان دارد. امتیاز آن از ۱ تا ۸ محاسبه و به صورت یک نمره‌ای بارم‌بندی‌ شده است. در این بخش سوالات استدلالی و تحلیلی همراه با سوالاتی از روی چارت و نمودار و جدول طرح می‌شوند که مهارت شرکت‌کننده را در استخراج اطلاعات از انواع و اقسام فرمت‌های امروزی ارزیابی کنند. 

Quantitative Reasoning :

در قسمت تحلیل عددی و محاسباتی یا به طور خلاصه Quantitative در مجموع ۳۱ سوال مطرح می‌شود که برای پاسخ به آنها ۶۲ دقیقه زمان تعیین شده و از ۰ تا ۶۰ امتیازدهی می‌شود. چهارده تا پانزده عدد از این سوالات مربوط به سنجش مهارت شما در تحلیل داده‌های عددی و جبر و حساب و هندسه بوده و شانزده تا نوزده عدد از سوالات مخصوص ارزیابی مهارت فرد در حل مسئله هستند.

بخش اول سوالات که با عبارت Data Sufficency‌ شناخته می‌شود، از دو گزارهٔ اطلاعاتی و یک سوال تشکیل شده و فرد شرکت‌کننده باید گزاره‌ها را ارزیابی کند و تشخیص دهد که اطلاعات داده شده برای پاسخ به سوال مذکور کافی هستند یا خیر و اگر نیستند چه داده‌ای در این میان لازم است.

در بخش حل مسئله یا Problem Solving‌ فرد باید به یک سری سوال پنج‌گزینه‌ای ریاضی پاسخ دهد. سطح این سوالات در حد ریاضی و جبر و هندسهٔ دبیرستان بوده و هدف از آنها ارزیابی مهارت فرد در تفکر و تحلیل به زبان ریاضیات است. 

Verbal Reasoning :

در این قسمت تسلط فرد به زبان انگلیسی در قالب ۳۶ سوال و در مهلت ۶۵ دقیقه مورد سنجش قرار می‌گیرد. اینکه وی تا چه میزان از گفتگوهای تحلیلی سر در می‌آورد و قدرت درک مطلبش از روی متون انگلیسی چگونه است. قسمت وِربال از سه نوع سوال تشکیل شده که نوع اول سوالات درک مطلب یا Reading Comprehension هستند که در حدود دوازد موردند. آیا فرد می‌تواند از درون متن ارائه شده به جمع بندی درستی رسیده و جان کلام را استخراج کند؟ آیا می‌تواند با توجه به اطلاعات موجود در متن، به ساختار منطقی مطلب پی برده و در مورد لحن و موضع‌گیری نویسنده دید درستی داشته باشد؟ در این قسمت یک متن مرتبط با کسب و کار، علوم اجتماعی یا علوم طبیعی به شما داده می‌شود و سوالاتی مطرح می‌گردد. 

ده سوال بعدی با عنوان Critical Reasoning روی قدرت تحلیل و تفکر انتقادی فرد تمرکز داشته و توانایی فرد را در ایجاد یک نقشهٔ عملی یا به قولی اکشن پلن ارزیابی می‌کنند. در این قسمت چند داده و گزارهٔ تحلیلی و استدلالی به همراه تعدادی سوال در اختیار فرد قرار می‌گیرد و موفقیت شرکت کننده به توانایی‌اش در تشخیص ساختار این استدلال‌ها و ایجاد یک پیوند منطقی قرص و محکم بین داده‌ها و نتیجه‌گیری انجام شده وابسته است.

چهارده سوال پایانی یعنی بخش Sentence Correction مهارت فرد را در تشخیص و ویرایش اشتباهات نوشتاری محک می‌زند. به این ترتیب که چند جملهٔ طول و دراز به فرد داده شده و زیر تمام یا بخشی از آنها خط کشی شده و از شرکت کننده خواسته می‌شود که در بین گزینه‌های موجود بهترین جایگزین ممکن را برای آن قسمت پیدا کند. جملهٔ مورد نظر ممکن است هیچ ایرادی نداشته باشد و یا یک، دو یا چند اشکال در آن وجود داشته باشد. 

سیستم امتیازدهی در آزمون جی مت

همانطور که پیش از این اشاره کردیم GMAT در دستهٔ آزمون‌های CAT قرار می‌گیرد و در حین امتحان دادن، کامپیوتر به صورت همزمان در حال ارزیابی عملکرد شما و ایجاد تغییراتی در روند سوالات است و این اصطلاحا همان بخش Adaptive ماجراست. قبل از شروع امتحان، پیشفرض کامپیوتر این است که شما یک فرد متوسط هستید و سوالی هم که برای شما طرح می‌کند درجهٔ سختی متوسطی دارد.وقتی به سوالات ارائه شده پاسخ درست می‌دهید، کامپیوتر به تدریج درجهٔ سختی سوالات را بالا می‌برد و شما را به عنوان یک شرکت‌کنندهٔ قوی‌تر در نظر می‌گیرد. عکس همین قضیه هم صادق است و با پاسخ‌های اشتباه، سوالات بعدی آسان‌تر می‌شوند و تخمین کامپیوتر از توانایی شما پایین‌تر می‌آید. به این ترتیب تعداد پاسخ‌های درست و غلط تنها پارامتر موجود برای سنجیدن نمرهٔ شما نیستند. بلکه میزان سختی و آسانی سوالاتی که جواب داده‌اید هم یک عامل تعیین کننده است.این الگوریتم کامپیوتری که توسط گروه GMAC بوجود آمده و امتیاز شما را در بازه‌ای بین ۲۰۰ تا ۸۰۰ اندازه‌گیری می‌کند، معمولا مورد سوتفاهم‌ بوده و برداشت‌های اشتباهی از آن می‌شود و عده‌ای بر این باورند که به راز آن پی‌ برده‌اند. اما جدا از این حرف و حدیث‌ها، بهترین راه برای غلبه بر این الگوریتم، داشتن آمادگی مناسب است.

از آنجایی که امکان رد کردن و جا انداختن یا به قولی skip سوالات وجود ندارد، فرد شرکت‌کننده باید سعی کند زمانش را به درستی مدیریت کرده و به هوای پاسخ صحیح دادن به سوالات سخت، تمام وقتش را از دست ندهد چون نیمه‌تمام گذاشتن سوالات آزمون، به هیچ عنوان نتیجه‌ٔ خوبی در ارزیابی نهایی شما نخواهد داشت.بخش نگارش تحلیلی یا همان essay علاوه بر یک برنامهٔ کامپیوتری، توسط یک تصحیح‌گر انسانی بررسی می‌شود و ربطی به الگوریتم مذکور ندارد و نمرهٔ آن هم از صفر تا ۶ است. بخش تحلیل یکپارچه یا IR هم با الگوریتم بالا سر و کار ندارد اما مثل بخش‌های Quantitative و Verbal امکان رد کردن و جا انداختن سوال وجود نخواهد داشت. امتیاز این بخش از ۱ تا ۸ محاسبه می‌شود. بلافاصله بعد از پایان آزمون GMAT، نمرهٔ غیررسمی شرکت‌کننده آماده است و اگر از نتیجه راضی باشد، می‌تواند آن را بپذیرد و ثبت یا امتحانش را کنسل کند. 

نمره بالا برای آزمون جی مت چقدر است؟ :

تشخیص نمرهٔ مطلوب برای آزمون GMAT به شدت به دانشگاه و دوره‌ای که در آن قصد تحصیل دارید بستگی دارد. برای دو بخش‌ مهارت‌های ریاضیاتی و زبانی یعنی Quantitative و Verbal نمرهٔ شما از ۰ تا ۶۰ محاسبه می‌شود و میانگین مناسب برای آنها به ترتیب امیتازات ۳۹ و ۲۷ است. اما نمره‌ای که بیزنس‌ اسکول‌ها بیشترین اهمیت را به آن می‌دهند همان نمرهٔ کلی ۲۰۰ تا ۸۰۰ است و عددی درحوالی ۵۵۲ را می‌توان به عنوان نمرهٔ میانگین در نظر گرفت.

مواردی که در در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم با استفاده از داده‌هایی که در سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۵ از شرکت‌کنندگان GMAT جمع‌آوری شده‌اند بدست آمد و مرور آنها خالی از لطف نیست. اما باز هم تاکید می‌کنیم که حداقل نمره لازم، داده‌ایست که باید از خود دانشگاه مورد نظر جویا شد. 

یک نتیجه‌گیری کلی از موارد اینست که اگر قصد تحصیل در یکی از دوره‌های سطح بالا و معتبر MBA را داشته باشید، بهتر است که نمره‌ٔ‌ آزمونتان بالای ۷۱۰ باشد. اما بهرحال این برای موارد بخصوصی مصداق داشته و هر دانشگاهی سیاست خاص خود را در این باره دارد. 

ثبت نام برای آزمون جی مت :

برای ثبت نام و دریافت نوبت برای آزمون GMAT‌ باید به سایت https://www.mba.com مراجعه و در آن یک پروفایل کاربری ایجاد کنید. در این سایت می‌توانید نزدیک‌ترین مراکز اطراف ایران را مشاهده و وقت و مکان آزمون و ساعت برگزاری آنرا از بین ۸ صبح یا ۲:۳۰ بعد از ظهر به دلخواه انتخاب کنید. دقت شود که اطلاعات وارده باید با اطلاعات پاسپورت شما کاملا همخوانی داشته باشند و در صورت اشتباه، امکان اصلاح آنها با مقادیری دردسر همراه است.

آزمون جی مت در ایران برگزار می‌شود؟

متاسفانه هیچ یک از مراکز برگزاری آزمون جی‌ مت در ایران وجود ندارند و متقاضیان باید در یکی از کشورهای همسایه مثل امارات، بحرین، ترکیه، آذربایجان، ارمنستان یا گرجستان در این آزمون شرکت کنند و طبیعتاً مراحل دریافت ویزا و هزینه‌های آن کاملا به عهدهٔ خودشان است. 

بهترین منابع برای آزمون GMAT

 و تعدادی از کورس‌های آنلاین برای جی مت:

دقت شود که تمامی این کورس‌ها پولی بوده و هزینه‌ٔ آنها از حدود ۲۰۰ تا ۷۰۰ دلار متغیر است. بنابراین بد نیست که تعدادی از منابع آنلاین و رایگان هم مد نظر داشته باشید که حجم عظیمی از محتوای آموزشی را در بر می‌گیرند و به خاطر بروز شدن دائم و انعطاف بالا (به خاطر ماهیت آنلاین) ممکن است گزینه‌های بهتری نسبت به کتاب‌های ذکر شده باشند:

ExamPAL

Kaplan GMAT Test Prep

The Economist GMAT Tutor

Veritas Prep’s Mobile App

Prep4GMAT

GMAT Prep Now